Το ξενοδοχείο «Σπλέντιτ» με διευθυντές τους Γ. Παππά και Α. Κοσμόπουλο λειτούργησε το 1900. Στον οδηγό του Κουσολίνου, το 1905 αναφέρεται ότι κάποιο ξενοδοχείο «Σπλέντιτ», με διευθυντή τον Θ. Ίσαρη, που διέθετε και εστιατόριο, λειτουργούσε στην πλατεία Συντάγματος. Δεν έχει διαπιστωθεί, αν πρόκειται για το ίδιο ξενοδοχείο.

Το 1917, το ξενοδοχείο «Σπλέντιτ» στεγάστηκε στην οδό Σταδίου και στον αριθμό 22, στο νεόδμητο μέγαρο Ακριβού. Εκεί ξεκινά να λειτουργεί από την 1^ηΙουνίου του 1917. Διαθέτει ευάερα δωμάτια με νέα έπιπλα, μεγάλες αίθουσες, ασανσέρ και καλοριφέρ. Διαφημίζεται ως ένα από τα αριστοκρατικότερα ξενοδοχεία της Αθήνας, «με καθαριότης μοναδική, περιποίησις οικογενειακή, προθυμία και τάξις παραδειγματική».

Η αγγελία λειτουργίας του ξενοδοχείου «Σπλέντιτ» στο μέγαρο Ακριβού, Σταδίου 22. Πηγή: Νέα Ημέρα Τεργέστης, Μάιος, 1917. Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

Διαφήμιση του ξενοδοχείου «Σπλέντιτ». Μέγαρο Ακριβού. Πηγή: Συλλογή Εφήμερων ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ (κωδικός: EPH.04.08.040)

Στη συνέχεια, το 1933, το ξενοδοχείο «Σπλέντιτ» μετακόμισε και εγκαταστάθηκε στο μέγαρο Αφεντούλη. Εντωμεταξύ στο Μέγαρο Ακριβού εγκαταστάθηκε το ξενοδοχείο «City Palace», δίπλα του λειτουργούσε το ξενοδοχείο «Esperia» (Εσπερία).

Η καταχώριση που επιβεβαιώνει τη λειτουργία του ξενοδοχείου «City Palace» στη θέση του «Σπλέντιτ», στο κτήριο της Σταδίου 22. Πηγή: Πανελλήνιος εμπορικός οδηγός: Τόμος Β: Αφρική: 1933. Κάιρο: Ερμής, 1933. Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

Σύμφωνα με τις καταχωρίσεις στον Τύπο και τους οδηγούς της εποχής, ιδιοκτήτης και διευθυντής του ήταν ο Αλεξ. Γ. Κοσμόπουλος. Στη νέα του στέγη το ξενοδοχείο «Σπλέντιτ» διέθετε 125 δωμάτια με πολυτελή επίπλωση και ιδιαίτερα διαμερίσματα με σαλόνια. Πενήντα από αυτά τα δωμάτια και διαμερίσματα είχαν λουτρά. Το ξενοδοχείο είχε περισσότερους από έναν ανελκυστήρες, τηλέφωνα στα δωμάτια, αίθουσα υποδοχής και αναγνωστήριο και πολυτελές εστιατόριο.

Το ξενοδοχείο «Σπλέντιτ» λειτούργησε ως το 1941. Στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο επιτάχθηκε από τους Ιταλούς και στέγασε το Φρουραρχείο μεταφορών[1].

Διαφήμιση του ξενοδοχείου «Σπλέντιτ». Πηγή: Επίσημος κατάλογος συνδρομητών τηλεφωνικών κέντρων: Αθηνών, Πειραιώς και περιχώρων / Ανώνυμος Ελληνική Τηλεφωνική Εταιρεία. [Αθήναι]: τυπ. Πυρσού, 1933. Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

Διαφήμιση του ξενοδοχείου «Σπλέντιτ». Πηγή: Ημερολόγιον οι Φίλοι του Βιβλίου: 1936. Αλεξάνδρεια: Οι Φίλοι του Βιβλίου, 1936;. Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

Διαφημίσεις του ξενοδοχείου «Σπλέντιτ» στο περιοδικό Τουριστική Ελλάς. Πηγή: Τουριστική Ελλάς, τ.28, τ.39-40 (1933-1934). Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

Καταχώριση του «Σπλέντιτ» το 1940. Πηγή: Τουριστική Ελλάς, τ.115 (1940). Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

Διακρίνεται η ταμπέλα του ξενοδοχείου «Σπλέντιτ» την εποχή που ήταν το Φρουραρχείο μεταφορών των Ιταλών. Πηγή: Η Κατοχή: φωτογραφικά τεκμήρια: 1941-1944 / Κώστα Παράσχου. - 3η έκδ. Αθήνα: Ερμής, 1979. Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

Το μέγαρο Αφεντούλη, στη γωνία των οδών Σταδίου 11 και Κολοκοτρώνη 1, οικοδομήθηκε το 1906-7 σε σχέδια γάλλου αρχιτέκτονα, για λογαριασμό του Αλέξανδρου Αφεντούλη. Την κατασκευή ανέλαβε ο πολιτικός μηχανικός Ηλίας Αγγελόπουλος και την πρόσοψη ο επίσης πολιτικός μηχανικός Α. Μπαλάνος. Θεωρείται η πρώτη κατασκευή από οπλισμένο σκυρόδεμα στην Ελλάδα και έχει ενδιαφέρον ότι, ενώ με το νέο υλικό ήταν εφικτή η στήριξη των εξωστών, καθώς και η στέγαση με δώμα, η ιδιοκτησία απαίτησε μαρμάρινα φουρούσια και κεραμοσκεπή. Το 1950 περίπου προστέθηκαν δύο όροφοι στο κτήριο και πραγματοποιήθηκε εξωτερική και εσωτερική ανακαίνιση από τον αρχιτέκτονα Εμμανουήλ Βουρέκα με μια τεχνοτροπία που η καθηγήτρια Ελένη Φέσσα-Εμμανουήλ χαρακτηρίζει "κλασικομοντέρνα", και η οποία κυριαρχούσε στα "κτήρια γοήτρου" του ιδιωτικού τομέα κατά τη δεκαετία του 1950.[2]

Στο μέγαρο Αφεντούλη στεγάστηκαν διαδοχικά τα εξής ξενοδοχεία: «Άγιος Γεώργιος» ή «Γεώργιος» 1906-1912), «Ίλιον Παλάς» ή «Ilion Palace Hotel» (1912-1933), «Σπλέντιτ» ή «Splendid Palace Hotel» (1933-1941;), «Αθήναιον Μέλαθρον» ή «Atenee Palace» (1950;-ως σήμερα;). Στο ισόγειο του κτηρίου σχεδόν σε όλη τη διάρκεια του 20^ούαιώνα λειτουργούσε το γνωστό κατάστημα «Πανελλήνιος Αγορά».

Πίσω από το άγαλμα του Κολοκοτρώνη στην οδό Σταδίου φαίνεται η είσοδος και μέρος του μεγάρου Αφεντούλη το 1910. Τότε το άγαλμα του Κολοκοτρώνη βρισκόταν στην διασταύρωση Σταδίου και Κολοκοτρώνη και όχι μπροστά από την παλαιά Βουλή, όπου είναι σήμερα. Πηγή: Συλλογή καρτ ποστάλ (Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ, κωδικός: CP.CPATH.CPATH1.378)

Πηγές

Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ:

Το ημερολόγιον του κόσμου: 1900: έτος δεύτερον. Εν Αθήναις: Τυπογραφείον Α. Καλαράκη, χ.χ.

Οδηγός της Ελλάδος: Έτος Α΄, 1905-1906: 1er annee: 1905-1906 / Νικόλαος Γ. Ιγγλέσης. [Αθήνα]: [Ιγγλέσης], 1905

Ελληνικός οδηγός: 1921 / Ιδιοκτησία εταιρείας Κυριέρης-Γιαννόπουλος και Σία. Αθήναι: Geo, 1921

Οδηγός της Ελλάδος: Έτος Η΄. Παλαιά Ελλάς-Νέα Ελλάς: 1921 / Νικόλαος Γ. Ιγγλέσης. [Αθήνα]: [Ιγγλέσης], 1921

Οδηγός της Ελλάδος: Έτος Ι΄ 1925-1926 / Νικόλαος Γ. Ιγγλέσης. [Αθήνα]: [Ιγγλέσης], 1925

Οδηγός Ελλάδος Ιγγλέση: Έκδοσις ΙΑ΄ / Νικόλαος Γ. Ιγγλέσης. Αθήναι: Ιγγλέσης, 1928

Οδηγός της Ελλάδος του έτους 1930 / Νικόλαος Γ. Ιγγλέσης. Αθήναι: Πυρσός, 1930

Εμπορικός οδηγός "Ο Ερμής" 1930. [Αθήνα]: Αλέξ. Τσαπόγας, Σπ. Κουντούρης, 1930

Ελληνικός επαγγελματικός οδηγός 1933-1934 / διευθυντής Τάκης Χαιρόπουλος. [Αθήνα]: [χ. ό.], 1933

Επίσημος κατάλογος συνδρομητών τηλεφωνικών κέντρων: Αθηνών, Πειραιώς και περιχώρων / Ανώνυμος Ελληνική Τηλεφωνική Εταιρεία. [Αθήναι]: τυπ. Πυρσού, 1933

Πανελλήνιος εμπορικός οδηγός: Τόμος Β: Αφρική: 1933. Κάιρο: Ερμής, 1933

Ημερολόγιον οι Φίλοι του Βιβλίου: 1936. Αλεξάνδρεια: Οι Φίλοι του Βιβλίου, 1936;.

Επίσημος κατάλογος συνδρομητών τηλεφώνου: Αθηνών, Πειραιώς, περιχώρων: 1936 / Ανώνυμος Ελληνική Τηλεφωνική Εταιρεία. [Αθήνα]: [χ.ό.], 1936

Ελληνικόν ευρετήριον 1937. [Αθήνα]: [χ. ό.], 1937

Κατάλογος συνδρομητών τηλεφώνου: Αθηνών, Πειραιώς, περιχώρων: Έκδοσις Ιουλίου 1937 / Ανώνυμος Ελληνική Τηλεφωνική Εταιρεία. Αθήναι: τυπ. Πυρσού, 1937

Μέγας εμπορικός, βιομηχανικός, επαγγελματικός οδηγός Αθηνών, Πειραιώς, περιχώρων 1939 / διευθυντής Γαβρ. Γαβριηλίδης. Εν Αθήναις: Γαβριηλίδης, 1939

Εμπορικός και βιομηχανικός οδηγός Ελλάδος-Αιγύπτου-Κύπρου 1940. [χ. τ.]: [χ. ό.], 1940

Guida di Atene: nuovissimo completo / Dionisio Lagussi. Atene: D. Lagussi, 1941

Η Κατοχή: φωτογραφικά τεκμήρια: 1941-1944 / Κώστα Παράσχου . - 3η έκδ. Αθήνα: Ερμής, 1979

Αθήνα: η πόλη-οι άνθρωποι-τα γεγονότα: από το Φωτογραφικό Αρχείο του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου 1859-1988 / κείμενα-επιμέλεια Ιφιγένεια Βογιατζή... [κ. ά.]. Αθήνα: Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, 2012

Ξενοδοχεία της Αθήνας: αλφαβητική παρουσίαση 1833-2010 / Χαρίλαος Πατέρας. Αθήνα: Συλλογές, 2021

Νέα Ημέρα Τεργέστης, Μάιος, 1917

Τουριστική Ελλάς, τ.28, 39-40, 115

Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ:

CP.CPATH.CPATH1.378: Συλλογή καρτ ποστάλ

Συλλογή Εφήμερων ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ:

EPH.04.08.040

Άλλες πηγές

Αρχαιολογία της πόλης των Αθηνών: Αρχείο Νεότερων Μνημείων http://www.eie.gr/archaeologia/gr/arxeio.aspx

Σημειώσεις

[1] Η Κατοχή: φωτογραφικά τεκμήρια: 1941-1944 / Κώστα Παράσχου . - 3η έκδ. Αθήνα: Ερμής, 1979, σελ. 24, 38.

[2]Αρχαιολογία της πόλης των Αθηνών: Αρχείο Νεότερων Μνημείων http://www.eie.gr/archaeologia/gr/arxeio.aspx

Back