Το οικόπεδο Τζιτζίνια, όπως ήταν γνωστό, βρισκόταν στην συμβολή της οδού Γεωργίου Α΄[1] με τη οδό Σταδίου και ανήκε στον κόντε Σταμάτη Ζιζίνια[2], τον Χιώτη, ιδρυτή του ομώνυμου εμπορικού οίκου της Τεργέστης[3]. Αυτό το οικόπεδο αγόρασαν ο Στέφανος Σκουλούδης και ο Ιωάννης Βούρος για να χτίσουν τις κατοικίες τους στην Αθήνα. Εκεί την 1^η Αυγούστου του 1873 θεμελίωσαν τις κατοικίες τους[4] και σε σχέδια του γάλλου αρχιτέκτονα E.G.Piat[5], ο Σκουλούδης έχτισε την κατοικία του δίπλα από το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία». Ο Piat για την αποπεράτωση της οικίας ίσως συνεργάστηκε με τον Eugene Troump. Ίσως τον όρισε και εκπρόσωπό του[6], αλλά ούτε ο Troump, ούτε ο Υ.Ε. Poitrineau[7] ήταν οι αρχιτέκτονες των δύο κατοικιών, όπως αναφέρεται σε διάφορες πηγές. Ο Στέφανος Σκουλούδης σε όλη τη διάρκεια της οικοδόμησης της κατοικίας του, που κράτησε τρία χρόνια, δεν επισκέφτηκε καθόλου την Αθήνα, αλλά είχε αναθέσει την επίβλεψη στον φίλο του Ιωάννη Βούρο[8]. Τέλος, ο Piat είχε αναλάβει να παραδώσει ο ίδιος τα κλειδιά στους ιδιοκτήτες των κατοικιών μετά την αποπεράτωσή τους.

Η επιγραφή της θεμελίωσης. Πηγή: Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη, υποφάκελος 13.1, ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ

Τα σχέδια του κήπου και των κατοικιών Στέφανου Σκουλούδη (δεξιά) και Ιωάννη Βούρου (αριστερά). Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη, υποφάκελος 13.1, ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ

Ο Στέφανος Σκουλούδης ήταν τραπεζίτης στην Κωνσταντινούπολη και στη συνέχεια διπλωμάτης, πολιτικός[9] και επιχειρηματίας. Το 1876 εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα και κατοίκησε στην λαμπρή κατοικία του, δίπλα σε εκείνην του φίλου του Ιωάννη Βούρου. Το διάστημα 1879-1883 γίνονται δύο φορές έργα συντήρησης και επιδιόρθωσης της οικίας Σκουλούδη που πραγματοποιεί ο αρχιτέκτονας E. Troump[10].

Σχέδιο της πρόσοψης των δύο κατοικιών. Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη, υποφάκελος 13.1, ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ

Στις 31 Ιουλίου του 1920, την ημέρα δολοφονίας του Ίωνα Δραγούμη, σημειώνονται βανδαλισμοί στην οικία Σκουλούδη από βενιζελικούς. Στόχος τους ήταν ο Στέφανος Σκουλούδης, που συμπτωματικά απουσίαζε στην εξοχική του κατοικία στο Σούνιο εκείνη την ημέρα[11].

Στις 19 Αυγούστου του 1928, ο Στέφανος Σκουλούδης, σχεδόν τυφλός, πεθαίνει στην Αθήνα σε βαθιά γεράματα. Έζησε 52 χρόνια στο πολυτελές μέγαρό του το οποίο κληρονόμησαν οι συγγενείς του[12].

Η οικία Σουλούδη το 1922. Λεπτομέρεια από καρτ ποστάλ της εποχής. Πηγή: Οδός Γεωργίου Α΄- Αθήναι. Συλλογή καρτ-ποστάλ (Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ, CP.CPATH.CPATH1.244)

Οι κληρονόμοι της οικίας Σκουλούδη, Στ. και Ιωαν. Αθηνογένης, την ανακαινίζουν το 1929-1930 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Α.Γ. Μεταξά[13]. Το 1934 πραγματοποιείται μεταρρύθμιση της οικίας από τον μηχανικό Κ.Δ. Μεϊμάρη[14].

Από το 1929 ως το 1945 οι κληρονόμοι πωλούν την επίπλωση και τα βιβλία της οικίας Σκουλούδη. Δωρίζουν πολύτιμα αντικείμενα σε αρχεία, βιβλιοθήκες και ιδρύματα[15].

Το 1934 οι αδελφοί Αθηνογένη ξεκίνησαν τις συζητήσεις με την οικογένεια Καλκάνη για την πώληση της οικίας Σκουλούδη με τελικό σκοπό να δημιουργήσουν εκεί ξενοδοχείο. Τελικά η πώληση πραγματοποιήθηκε και οι κληρονόμοι του Σκουλούδη ως αντάλλαγμα της πώλησης του οικοπέδου πήραν μετοχές στην επιχείρηση του ξενοδοχείου[16]. Τα παρακάτω, ιδιωτικό συμφωνητικό και προσύμφωνο, μεταξύ των αδελφών Αθηνογένη και του Δημητρίου Καλκάνη, το αποδεικνύουν:

Πηγή: Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη, υποφάκελος 14.4, ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ

Η οικία Σκουλούδη κατεδαφίστηκε το 1935 και στη θέση της υψώθηκε το ξενοδοχείο «King George» της οικογένειας Καλκάνη. Το «King George» λειτούργησε αρχικά ως παράρτημα του παλατιού, δηλαδή ως χώρος φιλοξενίας υψηλών προσκεκλημένων και αργότερα για μικρό διάστημα ως πρωθυπουργική κατοικία. Ως κανονικό ξενοδοχείο λειτούργησε το 1937, σύμφωνα με τους οδηγούς της εποχής, και στα τόσα χρόνια της λειτουργίας του φιλοξένησε βασιλείς, πρίγκιπες, προέδρους, διασημότητες, μεγιστάνες, ηγέτες κρατών.

Κατά τη διάρκεια της κατοχής οι Γερμανοί εγκατέστησαν εκεί το φρουραρχείο τους. Λειτούργησε πάλι από το 1945 και το 1958 προστέθηκαν οι 3 τελευταίοι όροφοι. Έκλεισε λόγω χρεών 30 χρόνια μετά.

Το πολυτελές ξενοδοχείο «King George» άνοιξε ξανά λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 και έκτοτε είναι πάλι ένα από τα σημαντικότερα ξενοδοχεία της Αθήνας.

Διαφημιστικό του ξενοδοχείου «King George». Πηγή: Η Αθήνα μέσα στο χρόνο (FB).

Περισσότερες πληροφορίες για το ξενοδοχείο θα βρείτε στη Βιβλιοθήκη του ΕΛΙΑ.

Πηγές

Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ:

Ελληνικόν ευρετήριον 1937. [Αθήνα]: [χ. ό.], 1937

Κατάλογος συνδρομητών τηλεφώνου: Αθηνών, Πειραιώς, περιχώρων: Έκδοσις Ιουλίου 1937 / Ανώνυμος Ελληνική Τηλεφωνική Εταιρεία. Αθήναι: τυπ. Πυρσού, 1937

Εμπορικός και βιομηχανικός οδηγός Ελλάδος-Αιγύπτου-Κύπρου 1940. [χ.τ.]: [χ.ό.], 1940

Guida di Atene: nuovissimo completo / Dionisio Lagussi. Atene: D. Lagussi, 1941

Περπατώντας στους δρόμους της Αθήνας / Γιάννης Καιροφύλας. Αθήνα: Φιλιππότης, 2008.

Αθήνα: μια πόλη μαγική / Άρτεμις Σκουμπουρδή. [Αθήνα]: Ι. Σιδέρης, 2004

Αι Αθήναι από του 19ου εις τον 20όν αιώνα / Κώστα Η. Μπίρη . -5η έκδ.- Αθήνα: Μέλισσα, 2005

Το σπίτι του Σκουλούδη στην πλατεία Συντάγματος / Στέφανος Ι.Μακρυμίχαλος. Αθήνα: [χ.ό], 1961

Εν Αθήναις, κάποτε..: η πόλις και οι δρόμοι της διηγούνται την ιστορία τους / Διονύσιος Β. Ηλιόπουλος. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 2000

Αθηναϊκές αναμνήσεις / Ισίδωρος Σαπήρας. Αθήνα: Φιλιππότης, 2001.

Αθήνα: μεταμορφώσεις του αστικού τοπίου: από τη Νεοελληνική Ιστορική Συλλογή Κωνσταντίνου Τρίπου / σχόλια Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη. Αθήνα: Μουσείο Μπενάκη, 2009

Αρχεία ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ:

Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη, φάκελος 13, υποφάκελοι 13.1, 13.2, 13.3, 13.9, 13.10, φάκελος 14, υποφάκελοι 14.2, 14.4, υποφάκελος 15.5

Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη: ευρετήριο. Επιμέλεια Χριστίνα Βάρδα

Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ:

CP.CPATH.CPATH1.244: Συλλογή καρτ ποστάλ

Άλλες πηγές

Η Αθήνα μέσα στο χρόνο (FB).

«Η ένδοξη ιστορία του King George» / Τάσος Τεργιάκης. Διάσημες ιστορίες (blog), 29.10.2013: https://diasimesistories.blogspot.com/2013/10/king-george.html

Σημειώσεις

[1] Τότε η οδός λεγόταν Μεγάλης Βρεταννίας.

[2] Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη: ευρετήριο. Επιμέλεια Χριστίνα Βάρδα, ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

[3] Το σπίτι του Σκουλούδη στην πλατεία Συντάγματος / Στέφανος Ι.Μακρυμίχαλος. Αθήνα: [χ.ό], 1961, σελ. 18.

[4] Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη, υποφάκελος 13.1, ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

[5] Σε σχέδια του ίδιου αρχιτέκτονα χτίζει και ο Ιωάννης Βούρος την κατοικία του, ακριβώς δίπλα από την οικία Σκουλούδη. Σήμερα εκεί βρίσκεται το ξενοδοχείο Πλάζα. Εργολάβος και των δύο κατοικιών υπήρξε ο Σταμάτης Βρόκος. Από το: Το σπίτι του Σκουλούδη στην πλατεία Συντάγματος / Στέφανος Ι.Μακρυμίχαλος. Αθήνα: [χ.ό], 1961, σελ. 20, 22. Επίσης από το : Α Αρχείο Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη, υποφ.13.1 ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

[6] Αι Αθήναι από του 19ου εις τον 20όν αιώνα / Κώστα Η. Μπίρη . -5η έκδ.- Αθήνα: Μέλισσα, 2005, σελ. 178.

[7] Αυτός έκανε τα σχέδια για κάποια εξοχική κατοικία και ένα περίπτερο για λογαριασμό του Στέφανου Σκουλούδη, που φαίνεται ότι δεν υλοποιήθηκαν ποτέ. Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη, υποφάκελος 15.5, ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

[8] Το σπίτι του Σκουλούδη στην πλατεία Συντάγματος / Στέφανος Ι.Μακρυμίχαλος. Αθήνα: [χ.ό], 1961, σελ. 19.

[9] Έγινε πρωθυπουργός της Ελλάδας το διάστημα Οκτώβριος 1915 - Ιούνιος 1916.

[10] Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη, υποφάκελος 13.1, ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

[11] Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη: ευρετήριο. Επιμέλεια Χριστίνα Βάρδα, ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

[12] Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη: ευρετήριο. Επιμέλεια Χριστίνα Βάρδα, ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

[13] Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη, υποφάκελος 13.2, ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

[14] Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη, υποφάκελος 13.2, ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

[15] Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη, υποφάκελοι 13.3, 13.9, ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

[16] Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη και Οικογένειας Αθηνογένη, υποφάκελος 14.4, ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

Back