Διεύθυνση: Σοφοκλέους 11 και Αιόλου
Έτη λειτουργίας: 1888 ή 1899-1905
Διευθυντής: Ηλιόπουλος Βασ. (1899)
Πρόκειται για ένα ξενοδοχείο που λειτούργησε στο σημείο που βρίσκεται σήμερα το κτήριο της Alpla Bank, στη γωνία Σοφοκλέους και Αιόλου. Στο ίδιο σημείο λειτουργούσε το 1874 η Βιομηχανική Τράπεζα, ακριβώς απέναντι από το Τηλεγραφείο, δηλαδή το Μέγαρο Μελά. Αργότερα, από το 1888 ή το 1899 και για λίγα χρόνια μέχρι το 1905, εντοπίζεται εκεί το ξενοδοχείο «Μικρά Βρεταννία» που μέχρι το 1901 περίπου λεγόταν «Μασσαλία».
Επίσης στο ημερολόγιο Ποικίλη Στοά του 1888 υπάρχει η πληροφορία ότι κάποιο ξενοδοχείο «Μασσαλία», που κάποτε λεγόταν «Ανατολή», βρίσκεται στην οδό Αιόλου. Η πληροφορία επιβεβαιώνεται σε διαφήμιση του ομπρελοποιείου Τσιμωνίδη, που αναφέρει ότι το κατάστημα αυτό βρίσκεται στην οδό Αιόλου κάτω από το ξενοδοχείο «Μασσαλία» και δημοσιεύτηκε στο Ημερολόγιο Νέων Ημερών το 1882. Ωστόσο γνωρίζουμε ότι το ομπρελοποιείο βρισκόταν στη γωνία Αιόλου και Ευριπίδου, όχι Αιόλου και Σοφοκλέους. Οπότε είτε πρόκειται για διαφορετική «Μασσαλία» είτε για λάθος στις διευθύνσεις. Τέλος, η αναφορά στην επωνυμία «Ανατολή» περιπλέκει περισσότερο τα πράγματα.
Μια άλλη πληροφορία, που εντοπίστηκε στον Οδηγό της Ελλάδος Baedeker του 1907 αναφέρει ότι το ξενοδοχείο στεγαζόταν στην οικία Ευταξίου, που βρισκόταν επί της οδού Αιόλου μεταξύ των οδών Σοφοκλέους και Ευριπίδου. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να ευσταθεί σύμφωνα με την Μ. Σκάλτσα που στο βιβλίο της Κοινωνική ζωή και δημόσιοι χώροι κοινωνικών συναθροίσεων στην Αθήνα του 19ου αιώνα σημειώνει ότι κατόπιν επικοινωνίας με τον Λ. Ευταξία της δόθηκε η διευκρίνιση ότι δεν υπήρχε ιδιοκτησία της οικογένειας Ευταξία σε αυτό το τμήμα της Αιόλου. Η οικογένεια ως το τέλος του 19ου αιώνα κατοικούσε σε τμήμα του κτηρίου της Εθνικής Τραπέζης στην Αιόλου.
Στο κτήριο που φιλοξένησε το ξενοδοχείο, είναι γνωστό ότι το 1907 στεγάστηκε η τράπεζα Εμπεδοκλέους, που μετονομάστηκε σε Εμπορική Τράπεζα με έδρα την Αθήνα στην οδό Σοφοκλέους 11 και Αιόλου. Το διάστημα από το 1907 ως το 1952 έγιναν πολλές αλλαγές στο κτήριο και προστέθηκαν όροφοι. Το 1957 η τράπεζα αγοράζει και το διπλανό κτήριο της Σοφοκλέους 13 και το ενώνει με το κτήριο στη Σοφοκλέους 11.
Το κτήριο της Alpha Bank. Πηγή: Google earth
Το ξενοδοχείο «Μικρά Βρεττανία» ή «Μασσαλία», μαζί με τα άλλα ξενοδοχεία («Αμερική», «Ευρώπη») που λειτουργούσαν περίπου την ίδια περίοδο στη συμβολή των οδών Αιόλου και Σοφοκλέους.
Πηγές
Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ-MIET:
Ανατολικός εμπορικός οδηγός / υπό Στεφάνου Δ. Κατινάκη . -8η έκδ.- Εν Αθήναις: [χ.ό.], 1874
Οδηγός εμπορικός, γεωγραφικός και ιστορικός των πλείστων κυριωτέρων πόλεων της Ελλάδος του έτους 1875: διαιρούμενος εις μέρη δύω: Έτος Α΄ εκδιδόμενος κατ' έτος υπό Μιλτιάδη Μπούκα. Εν Αθήναις: τύποις Ελληνικής Ανεξαρτησίας, 1875
Οδηγός της Ελλάδος: Εμπόριον, βιομηχανία, διοίκησις, ταξείδια, διευθύνσεις: Commerce, industrie, administration, voyages, adresses / Χ. Μακρίδης. Εν Αθήναις: τυπ. Νικολαΐδου, 1899
Ελλάς: ήτοι ιστορική, γεωγραφική και τοπογραφική περιγραφή της Ελλάδος και οδηγός των ταξειδιωτών και περιηγητών: (κατά τον Μπέντεκερ) / υπό Ευαγγελίδου και Μαυρογένη. Αθήναι: Βιβλιοπωλείον Κ. Ελευθερουδάκη, 1901
Οδηγός της Ελλάδος: Έτος Α’ 1905-1906: 1er annee: 1905-1906 / Νικόλαος Γ. Ιγγλέσης. [Αθήνα]: [Ιγγλέσης], 1905
Πανελλήνιος οδηγός: Έτος πρώτον: 1912 / υπό Κ. Σταματίου, Β. Μπουζούρας. Εν Αθήναις: τυπ. Εφημερίς των Εργατών, 1912
Οδηγός Αθηνών-Πειραιώς και των κυριοτέρων πόλεων της Ελλάδος 1900 / Σ. Κουσουλίνου. Εν Αθήναις: τυπ. Σπυρίδωνος Κουσουλίνου, 1900
Κοινωνική ζωή και δημόσιοι χώροι κοινωνικών συναθροίσεων στην Αθήνα του 19ου αιώνα / Ματούλα Χ. Σκαλτσά . -2η έκδ.- Θεσσαλονίκη: [χ.ό.], 1983
Άλλες πηγές
www.commercialbankofgreece.blogspot.com
Google earth