Το «Χάνι του Φρανσουά», ίσως είναι το πρώτο της Αθήνας, που προσέφερε ύπνο και φαγητό όχι μόνο στους εμπόρους, αλλά και στους περιηγητές. Το «Χάνι του Φρανσουά» λειτουργεί από το 1813 και είναι ιδιοκτησία του Φραγκίσκου Βιτάλι[2], ο οποίος μέχρι και την επανάσταση διατηρούσε και ένα οικοτροφείο στην Αθήνα. Ο Στράτφορντ Κάννιγκ όταν επισκέφτηκε[3] την Αθήνα κατέλυσε εκεί και με ενθουσιασμό αναφέρει ότι «εύρεν αναψυκτικά στο χάνι του Φρανσουά»[4]. Ήταν «το μοναδικό για ξένους κατάλυμα την εποχή εκείνη», υποστηρίζει, αλλά ο L. Ross στο βιβλίο Αναμνήσεις και ανακοινώσεις από την Ελλάδα αναφέρει την πληροφορία ότι πρόκειται «για το δεύτερο επιπλωμένο ξενοδοχείο της Αθήνας. Το πρώτο είναι το ξενοδοχείο της «Ευρώπης»[5]. Πράγμα που σημαίνει ότι υπήρχαν και άλλα καταλύματα στην πόλη. Ο Ερνέστος Τσίλλερ, όταν ήρθε[6] στην Ελλάδα διέμεινε στο «Χάνι του Φρανσουά» και αναφέρει τα εξής: «Ο Βιτάλης […] ήταν ξεναγός από παλιά και έκαμε ακόμη αυτήν την δουλειά με μεγάλη προθυμία. Συμφωνήσαμε μαζί του να κάνουμε ένα ταξίδι στην επαρχία. Επειδή τότε δεν υπήρχαν ξενοδοχεία στην επαρχία, έπρεπε ο Βιτάλης να πάρει μαζί του όλα τα απαραίτητα, όπως σιδερένια κρεβάτια, καθίσματα, τραπέζια, έναν μάγειρα, όλα τα μαγειρικά σκεύη, άλογα για τους ταξιδιώτες και τους αγωγιάτες με τα μουλάρια τους για τις αποσκευές. Ήταν επόμενο η περιήγηση αυτή να είναι πολύ δαπανηρή, επειδή ζούσε κανείς όπως σε ένα ξενοδοχείο»[7]. Στον Βιτάλι, με την ιδιότητα του ξεναγού, αναφέρεται και ο Edward Giffard, όταν ήρθε στην Ελλάδα το 1838, καθώς του κανόνισε το μέρος του ταξιδιού του μετά την διαμονή του στην Αθήνα και τον χαρακτηρίζει πολύ ευγενικό.

Έμεναν επίσης εκεί –σύμφωνα με τον Τσίλλερ– ο γερμανός αρχιτέκτων Strack και ο ελβετός αρχαιολόγος Fischer, «οι οποίοι δεν τα πήγαιναν καλά με τον διάσημο αρχαιολόγο Karl Botticher, που είχε έρθει στην Αθήνα για να κάνει έρευνες στην Ακρόπολη και έμενε κι αυτός εκεί. Τελικά οι δύο πρώτοι έφυγαν και εγκαταστάθηκαν στο «Ξενοδοχείο των Ξένων». Ο Τσίλλερ αναφέρει κι άλλους πελάτες που διέμεναν στο «Χάνι του Φρανσουά»[8] όπως ήταν ο αρχιτέκτονας Gropius, o αρχιτέκτονας Χάνσεν από τη Βιέννη, ο φιλόλογος Schbring, ο δανός Koppen, ο καθηγητής Curtius και δύο αμερικανοί, «ο ένας από τον Βορρά και ό άλλος από το Νότο, οι οποίοι όμως δεν μπορούσαν να συζητήσουν μεταξύ τους τα νέα από την Αμερική, που τους ενδιέφεραν και τους δυο πολύ, επειδή εκείνη την εποχή Βορράς και Νότος βρίσκονταν σε πόλεμο. Ήταν και οι δυο μορφωμένοι νέοι. Δυστυχώς μου διαφεύγουν τα ονόματά τους»[9]. Μετά το θάνατο του Φραγκίσκου Βιτάλι, το «Χάνι του Φρανσουά» κρατούσε η χήρα του. Ο Βιτάλης είχε παντρευτεί την Θεοδώρα Μακρή, αδελφή του Προκόπη Μακρή.

Γύρω στο 1840 εκτός από το «Hotel d’ Europe» πολύ καλά ξενοδοχεία θεωρούνται το «Ξενοδοχείο της Αγγλίας» στην πλατεία Λουδοβίκου, το «Ξενοδοχείο της Ανατολής» και αμέσως μετά ακολουθούν τα ξενοδοχεία «Αμερική», «Βόσπορος» και «Βυζάντιο». το τελευταίο δεν ήταν άλλο από το εκσυγχρονισμένο τότε παλαιό «Χάνι του Φρανσουά».[10]

Πηγές

Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ:

Η Αθήνα του περασμένου αιώνα (1830-1900)/ Ε.Στασινοπούλου. Αθήνα: [χ.ο.], 1963.

Κοινωνική ζωή και δημόσιοι χώροι κοινωνικών συναθροίσεων στην Αθήνα του 19^ου αιώνα / Ματούλα Χ. Σκαλτσά, 1983.

Ernst Ziller: Αναμνήσεις: περικοπαί-σημειώματα υπό κ. Ι. Τσίλλερ-Δήμα / Μ. Καρδαμίτση-Αδάμη, Α. Παπανικολάου-Κρίστενσεν. Αθήνα: Libro, 1997.

Ο Παρθενών μεταβάλλει όψιν / Α.Η. Γέροντα. Αθηναϊκά, 1958, τ.10 σελ. 14-16.

Σημειώσεις

[1] Η πληροφορία από την Άρτεμις Σκουμπουρδή.

[2] Βιτάλης, ελληνοποιημένο.

[3] Τον Ιανουάριο του 1832.

[4] Η Αθήνα του περασμένου αιώνα (1830-1900)/ Ε.Στασινοπούλου. Αθήνα: [χ.ο.], 1963, σελ. 23.

[5] Κοινωνική ζωή και δημόσιοι χώροι κοινωνικών συναθροίσεων στην Αθήνα του 19^ου αιώνα / Ματούλα Χ. Σκαλτσά, 1983, σελ. 126, 127.

[6] Το 1862.

[7] Ernst Ziller: Αναμνήσεις: περικοπαί-σημειώματα υπό κ. Ι. Τσίλλερ-Δήμα / Μ. Καρδαμίτση-Αδάμη, Α. Παπανικολάου-Κρίστενσεν. Αθήνα: Libro, 1997, σελ. 37.

[8] Τότε πια είχε μετονομαστεί σε «Βυζάντιον».

[9] Ernst Ziller: Αναμνήσεις: περικοπαί-σημειώματα υπό κ. Ι. Τσίλλερ-Δήμα / Μ. Καρδαμίτση-Αδάμη, Α. Παπανικολάου-Κρίστενσεν. Αθήνα: Libro, 1997, σελ. 35.

[10] Ο Παρθενών μεταβάλλει όψιν/Α.Η. Γέροντα. Αθηναϊκά, 1958, τ.10 σελ. 14-16.

Back