Το γνωστό σε όλους Ζάππειο Μέγαρο εγκαινιάστηκε πριν από 131 χρόνια και αποτελεί σήμερα ένα από τα σημαντικότερα κτήρια της Αθήνας, ενώ είναι ένα κτίριο, αρχιτεκτονικό στολίδι και ιστορικής σημασίας για τους Αθηναίους.
Από το Λάμποβο της Βορείου Ηπείρου, ένα χωριό συνώνυμο με την ευεργεσία, κατάγονταν ο Ευάγγελος και Κωνσταντίνος Ζάππας, το όνομα των οποίων είναι συνδεδεμένο με το Μέγαρο. Βασική έγνοια του πρώτου η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων και η δημιουργία ενός κτιρίου που θα στεγάσει το όραμα της δημιουργίας θεσμών, ανάλογων της αναβίωσης τους και που όπως πίστευε θα βοηθήσουν την Ελλάδα να αναδείξει τόσο την βιομηχανία της όσο και τις αρχαιότητές της. Αυτός είναι και ο λόγος που χτίστηκε πολύ κοντά στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Αρχικά, χρησιμοποιήθηκε για τους αγώνες ξιφασκίας της πρώτης Ολυμπιάδας του 1896 και ως ολυμπιακό χωριό μια δεκαετία αργότερα, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1906. Αργότερα γίνονταν εκεί εμπορικές κι άλλες εκθέσεις, ενώ στον κήπο του γίνονταν τα ανθεστήρια και ανοιξιάτικες γιορτές. Ήταν ο αγαπημένος χώρος περιπάτου για τους Αθηναίους.
Μια χαρακτηριστική φιγούρα του κήπου ήταν ο αρχιφύλακάς του, ο Μερακλής, που ήταν δεκαενέας των Ευζώνων. «Με την πλούσια κεντημένη φορεσιά, το κατακόκκινο φεσάκι-φορεμένο στραβά- το φλογερό γαρούφαλο πάντα στα κουμπιά του, που αστράφτανε απ’ το γυάλισμα, το σπαθάκι του, τις φούντες, το πλάνο χαμόγελο του γόητα, τα στριμμένα με μαντέκα μουστάκια», όπως μας πληροφορεί ο Κ.Δημητριάδης στο βιβλίο του «Παληές γειτονιές», ήταν πολύ αγαπητός σε όλους και φωτογραφήθηκε κατά κόρον από ξένους επισκέπτες και τουρίστες.
Το 1925 άρχισε να λειτουργεί μέσα στον κήπο το γαλακτοπωλείο «Αγελάδες»- ένα ξύλινο περίπτερο με ένα βουστάσιο δίπλα. Το γάλα το έπαιρναν απευθείας από τις αγελάδες που είχαν εκεί και το σερβίριζαν στους πελάτες τους. Πολύ γρήγορα, η περιοχή ονομάστηκε «Αγελάδες». Όλοι οι Αθηναίοι τότε, περνούσαν έξω από τις μικρές πορτούλες και έβλεπαν τις ελβετικές αγελάδες του Δημ. Σούτσου να μασούν την τροφή τους. Μόνον όταν μία χρονιά έπεσε μια θανατηφόρα επιδημία στα ζώα, το κατάστημα αναγκάστηκε, για πρώτη φορά, να σερβίρει βιομηχανοποιημένο γάλα.
Ιδιαίτερα γνωστό και αγαπητό στους Αθηναίους όλων των γενεών είναι το αναψυκτήριο Αίγλη του Ζαππείου. Αρχοντική και κλασική, η Αίγλη στεγάζεται από το 1903 προσφέροντας τον ηλιόλουστο προαύλιο χώρο της σε όσους θέλουν να χαλαρώσουν στην περιοχή.
Δίπλα της βρίσκεται ο ομώνυμος θερινός κινηματογράφος, ένας από τους πρώτους της Αθήνας με την χαρακτηριστική νεοκλασσική του οθόνη. Αποτελεί ένα από τα τελευταία μνημεία της προπολεμικής Μπελ Επόκ της Αθήνας και θεωρείται ένα από τα ομορφότερα και πιο εντυπωσιακά θερινά σινεμά της Ευρώπης.
Τέλος στον κήπο του Ζαππείου έχει κανείς την ευκαιρία να παρατηρήσει αγάλματα, όπως τον Ξυλοθραύστη και τον Μικρό Θεριστή του Δ. Φιλιππότη καθώς και τον Σάτυρο του Γ. Δημητριάδη.
Το Ζάππειο αποτελεί τρυφερή ανάμνηση της Αθήνας που έφυγε, αλλά και μία από τις πιο όμορφες εικόνες της σημερινής σύγχρονης πόλης.
Μαργαρίτα Παπαδοπούλου
Συλλογή καρτ ποστάλ. Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ
Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ
Η ανάρτηση έγινε στη σελίδα του ΕΛΙΑ στο Facebook στις 28.7.2021